Ảnh minh họa
Theo Reuters, xuất khẩu dầu thô của Nga sang Ấn Độ đã giảm sâu trong tháng 8, trong bối cảnh các lệnh trừng phạt từ châu Âu và động thái áp thuế từ Mỹ đang làm thay đổi dòng chảy thương mại năng lượng toàn cầu.
Theo dữ liệu từ công ty theo dõi vận tải biển Kpler, lượng dầu Ural của Nga vận chuyển tới Ấn Độ chỉ còn khoảng 400.000 thùng/ngày trong tháng 8, giảm mạnh so với mức trung bình 1,18 triệu thùng/ngày trong nửa đầu năm. Đây là sự sụt giảm đáng kể sau hai tháng 6 và 7 vốn duy trì ổn định.
Diễn biến này xảy ra sau khi Liên minh châu Âu (EU) cấm nhập khẩu nhiên liệu tinh chế từ dầu Nga và đưa ra hạn chế đối với Nayara Energy – nhà máy lọc dầu lớn thứ ba của Ấn Độ, do Rosneft (Nga) nắm cổ phần. Lệnh cấm khiến nhiều đối tác ngần ngại cung cấp dầu cho Nayara, vốn là khách hàng quan trọng của Moscow tại Nam Á.
Song song với đó, Mỹ tăng cường sức ép thương mại. Tổng thống Donald Trump tuyên bố áp thuế bổ sung 25% đối với hàng xuất khẩu của Ấn Độ sang Mỹ vì tiếp tục mua dầu Nga. Biện pháp này có hiệu lực từ 27/8, trước khi được nâng lên 50% vào ngày 17/9, tuy nhiên ảnh hưởng từ lệnh áp thuế này chưa phản ánh ngay lập tức lên khối lượng nhập khẩu dầu Nga của Ấn Độ trong tháng 8.
Nayara Energy chỉ nhận bốn chuyến hàng trong tháng 8, với sản lượng trung bình 94.000 thùng/ngày – mức thấp kỷ lục so với 366.000 thùng/ngày cùng kỳ năm ngoái. Chính quyền của ông Trump liên tục chỉ trích việc Ấn Độ mua dầu giá rẻ của Nga rồi xuất khẩu sản phẩm tinh chế sang châu Âu và các thị trường áp lệnh trừng phạt. Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết Ấn Độ đã thu về khoảng 16 tỷ USD lợi nhuận vượt mức từ hoạt động này, gọi đây là hành động trục lợi.
Bộ Ngoại giao Ấn Độ khẳng định nhập khẩu dầu từ Nga là quyết định dựa trên yếu tố thị trường, nhằm đảm bảo an ninh năng lượng cho 1,4 tỷ dân. New Delhi coi các biện pháp thuế quan mới từ Mỹ là "bất công và vô lý", đồng thời cam kết thực hiện mọi hành động cần thiết để bảo vệ lợi ích quốc gia.
Thực tế, trong nửa đầu tháng 8, nhập khẩu dầu Nga vào Ấn Độ từng tăng lên 2 triệu thùng/ngày, chiếm 38% tổng nhu cầu dầu thô. Tuy nhiên, xu hướng đảo chiều nhanh chóng vào cuối tháng cho thấy sự nhạy cảm của thị trường trước chính sách quốc tế.
Nga hiện tìm cách giữ thị phần tại châu Á, trong khi Ấn Độ phải cân bằng giữa nhu cầu năng lượng giá rẻ và sức ép thương mại ngày càng lớn từ Mỹ. Diễn biến những tháng tới sẽ cho thấy liệu New Delhi duy trì lập trường kiên quyết hay buộc phải điều chỉnh để thích ứng với bối cảnh địa chính trị mới.