Dự án có điều kiện địa chất “dị thường” khiến các "ông lớn" rút lui
Dự án Biển Đông 01 - phát triển cụm mỏ khí condensate Hải Thạch - Mộc Tinh (Lô 05-2 & 05-3, bể Nam Côn Sơn) - là dự án khai thác khí hiện đại và phức tạp bậc nhất Đông Nam Á. Đây là lần đầu tiên tại Việt Nam triển khai ở điều kiện địa chất đặc biệt phức tạp với nhiệt độ và áp suất rất cao.
Cụm mỏ Hải Thạch - Mộc Tinh được phát hiện bởi BP (Anh) năm 1993-1995, nhưng thuộc loại mỏ nước sâu, xa bờ (cách bờ ~320km, độ sâu nước 118-145m) và có điều kiện địa chất “dị thường” với nhiệt độ vỉa tới ~170°C và áp suất vỉa trên 400 atm - thuộc hàng hiếm trên thế giới.
Chính vì sự phức tạp kỹ thuật đó, sau gần 13 năm nghiên cứu thẩm lượng mỏ, dù tiềm năng khí rất tốt, các đối tác nước ngoài BP và ConocoPhillips vẫn quyết định rút lui khỏi hợp đồng, chuyển giao toàn bộ quyền lợi và quyền điều hành 2 Lô 05-2 & 05-3 lại cho Petrovietnam cuối năm 2008.
Việc các “ông lớn” dầu khí thế giới rút khỏi dự án đặt Petrovietnam vào tình thế vô cùng khó khăn.
Tuy nhiên, lãnh đạo Petrovietnam đã quyết tâm tiếp tục phát triển mỏ Hải Thạch - Mộc Tinh bằng chính nguồn lực trong nước.
Hệ thống giàn khoan ngoài khơi do người Việt chế tạo với tổng khối lượng kết cấu thép bằng 1.200 xe tăng hạng nặng
Đầu năm 2009, Petrovietnam thành lập Công ty Điều hành Dầu khí Biển Đông (BIENDONG POC) để tập trung nguồn lực triển khai dự án, với nhiệm vụ đưa cụm mỏ Hải Thạch - Mộc Tinh vào khai thác thương mại.
Tập đoàn đã điều động nhiều cán bộ chủ chốt, có năng lực từ các đơn vị thành viên về làm nòng cốt cho BIENDONG POC cùng một đội ngũ kỹ sư trẻ chuẩn bị triển khai dự án.
Tổng Giám đốc Petrovietnam thời bấy giờ, ông Đỗ Văn Hậu, từng kể lại rằng trong giai đoạn đầu mọi người vừa hào hứng vừa lo lắng, bởi quy mô, tính chất và độ mạo hiểm của dự án là chưa từng có. Song, tất cả đều xác định phải tập trung tối đa nội lực mới triển khai được dự án này.
Để “tự lực” làm Biển Đông 01, Petrovietnam đã huy động sức mạnh tổng hợp của hàng loạt đơn vị chủ lực trong lĩnh vực Dầu khí.
Tổng công ty Cổ phần Dịch vụ Kỹ thuật Dầu khí Việt nam (PTSC), Liên doanh Vietsovpetro, Tổng công ty Tư vấn Thiết kế Dầu khí (PVE), Tổng công ty Cổ phần Khoan và Dịch vụ Khoan Dầu khí (PV Drilling), Viện Dầu khí Việt Nam (VPI), Tổng công ty Công nghệ Năng lượng Dầu khí Việt Nam (PV EIC), Tổng công ty Cổ phần Dịch vụ Tổng hợp Dầu khí (PETROSETCO)... cùng BIENDONG POC đã phối hợp triển khai đồng bộ tất cả các hạng mục thiết kế, chế tạo, xây dựng, khoan... cho dự án.
PTSC và Vietsovpetro đã đầu tư nâng cấp cơ bản cơ sở vật chất kỹ thuật tại các cảng chế tạo ở Vũng Tàu để đáp ứng một khối lượng chế tạo chưa từng có tiền lệ. Đồng thời, các đơn vị cũng phải cải tiến nhiều về quy trình làm việc, trình độ nhân lực, hợp tác chặt chẽ với các chuyên gia tư vấn giám sát nước ngoài... nhằm đảm bảo thi công thành công các hạng mục khổng lồ của dự án.
Chế tạo chân đế và khối thượng tầng giàn xử lý trung tâm PQP-HT tại cảng chế tạo của PTSC, năm 2011 (Ảnh: PVN)
Cụm giàn khai thác và xử lý tại mỏ Hải Thạch - Mộc Tinh do người Việt chế tạo đã đáp ứng tất cả những yêu cầu khắt khe nhất về kỹ thuật, an toàn tuyệt đối, sánh ngang tầm các công trình dầu khí tiên tiến trên thế giới.
Đây là hệ thống giàn khoan ngoài khơi lớn nhất từng được xây dựng ở Việt Nam thời điểm ấy, với 2 giàn khai thác (WHP) mỗi chiếc nặng ~14.000 tấn, cùng một giàn xử lý trung tâm PQP-HT nặng tới 30.000 tấn và hệ thống cầu dẫn, đường ống ngầm nội mỏ khoảng 90 km. Tổng khối lượng kết cấu thép chế tạo cho dự án lên hơn 60.000 tấn, tương đương gần 3 lần lượng thép xây sân vận động Wembley (Anh), bằng 330 chiếc Boeing 747 hay 1.200 xe tăng hạng nặng.
Sau hơn 3 năm triển khai thần tốc, đến tháng 8/2013, những dòng khí đầu tiên từ giàn khai thác Mộc Tinh 1 đã được dẫn qua 20 km ống ngầm về giàn PQP-HT ở mỏ Hải Thạch.
Ngày 6/9/2013, dự án Biển Đông 01 chính thức đón dòng khí thương mại đầu tiên, đóng góp sản lượng khí trung bình 2 tỷ m³/năm và 2,5 triệu thùng condensate/năm, bổ sung quan trọng cho các nhà máy điện, đạm khu vực Đông Nam Bộ.