Chạy đà trước “cuộc chơi ” tỷ USD
Theo báo cáo từ VinaCapital, ước tính có tới 17 triệu người Việt Nam đã tham gia giao dịch tiền mã hóa với tổng trị giá hằng năm trên 100 tỷ USD. Hầu hết các hoạt động diễn ra trên sàn nước ngoài như Binance, Bybit hay nền tảng tại Singapore, Hàn Quốc, Hồng Kông (Trung Quốc)...
Việc Quốc hội thông qua Luật Công nghiệp Công nghệ số, Chính phủ ban hành Nghị quyết 05/2025/NQ-CP triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam, được xem là bước đi quan trọng, nhằm đưa tài sản mã hóa ra khỏi “vùng tranh tối tranh sáng”, tiến tới một thị trường được quản lý và bảo vệ bởi pháp luật.
Luật mới đã ban hành, chính thức công nhận tài sản mã hóa là một loại tài sản hợp pháp. Khi tài sản số được công nhận là tài sản dân sự, những hành vi gian lận, thao túng giá, hay phát hành trái phép đều có cơ sở pháp lý rõ ràng để xử lý.
Theo Nghị quyết của Chính phủ, Việt Nam thí điểm thị trường tài sản mã hóa trong 5 năm. Doanh nghiệp đáp ứng đủ các điều kiện về vốn, cơ cấu tổ chức... sẽ được cấp giấy phép cung cấp dịch vụ tổ chức sàn giao dịch.
Một số định chế tài chính lớn bắt đầu “chạm” vào lĩnh vực mới này, với việc góp vốn, lập công ty con, hay hợp tác với đối tác quốc tế. Động thái này diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đã thiết lập khung pháp lý thí điểm thị trường tài sản mã hóa.
Ước tính có tới 17 triệu người Việt Nam đã tham gia giao dịch tiền mã hóa, tổng trị giá hằng năm trên 100 tỷ USD. Ảnh: Việt Linh
Cái tên “khởi động” sớm trong nhóm nhà băng, doanh nghiệp liên quan hệ sinh thái của Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank) - Công ty Cổ phần (CTCP) Sàn giao dịch Tài sản mã hóa Techcom (TCEX) được thành lập từ tháng 5/2025, với vốn điều lệ ban đầu 3 tỷ đồng. Đến tháng 8/2025, TCEX đã tăng lên 101 tỷ đồng. Trụ sở của TCEX đặt tại tòa nhà Techcombank và tổng giám đốc kiêm người đại diện pháp luật là ông Nguyễn Xuân Minh - Chủ tịch HĐQT của CTCP Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS).
Ngân hàng TMCP Quân đội (MB) đã ký Biên bản ghi nhớ (MOU) hợp tác kỹ thuật với Dunamu - đơn vị vận hành Upbit, nền tảng tiền điện tử lớn nhất Hàn Quốc. Dunamu sẽ hỗ trợ MB thành lập sàn giao dịch tiền mã hóa (tiền điện tử) tại Việt Nam, đồng thời tham gia xây dựng luật, hệ thống và các cơ chế bảo vệ nhà đầu tư liên quan tài sản số.
Nhiều công ty chứng khoán, doanh nghiệp lĩnh vực tài chính, bất động sản cũng có kế hoạch tham gia thị trường này, đã thành lập pháp nhân liên quan: Chứng khoán SSI, Chứng khoán VPBank (VPBankS), Chứng khoán HD (HDBS), Chứng khoán VIX, CTCP Đầu tư HVA… Dường như, một số doanh nghiệp đã sớm chuẩn bị cho “cuộc chơi’ này. Từ năm 2022, SSI thành lập CTCP Công nghệ số SSI (SSI Digital - SSID).
Đặt an toàn , minh bạch lên hàng đầu
Trao đổi với PV Tiền Phong , ông Lê Bảo Nguyên - Phó Tổng Giám đốc SSID - kỳ vọng, Nghị quyết 05 về thí điểm thị trường tài sản mã hóa sẽ mở ra những cơ hội lớn cho tất cả các bên tham gia. Dự án tốt sẽ dễ tiếp cận vốn hơn, nguồn nhân lực chất lượng cao cũng có môi trường để phát triển ngay tại Việt Nam. Doanh nghiệp tài chính truyền thống và công nghệ cũng có thể hợp tác, tạo nên một hệ sinh thái đầy đủ hơn, từ thanh toán, lưu ký cho đến giao dịch.
Đặc biệt, đây là nền tảng để đưa các tài sản quen thuộc như bất động sản, trái phiếu hay tín chỉ carbon lên môi trường số, minh bạch và hiệu quả hơn.
Tại nghị quyết thí điểm, các điều kiện cấp phép cho đơn vị tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa đã được quy định khá chặt chẽ. Ảnh minh hoạ
Về pháp lý, theo ông Nguyên, việc thí điểm chính là bước đệm quan trọng, cho phép vừa làm vừa rút kinh nghiệm để hoàn thiện khung khổ pháp luật. “Với SSI Digital, chúng tôi đi theo định hướng an toàn và tuân thủ ngay từ đầu. Hệ thống được thiết kế để minh bạch, quản lý tài sản khách hàng tách bạch, giao dịch được giám sát chặt chẽ và có các cơ chế bảo vệ. Trong giai đoạn thử nghiệm , chúng tôi tập trung vào những sản phẩm cơ bản, an toàn”, ông Nguyên nói và nhấn mạnh việc vừa đặt an toàn và minh bạch lên hàng đầu.
Tại sự kiện gặp gỡ nhà đầu tư cá nhân - công bố kết quả kinh doanh quý III, lãnh đạo Techcombank cũng tiết lộ: "Với tiềm năng lớn như vậy, hiện nay chúng tôi đang chuẩn bị kỹ lưỡng trên mọi phương diện - từ công nghệ, tài chính cho đến nhân sự, để sẵn sàng tham gia khi được cấp phép bởi các cơ quan quản lý".
Tại nghị quyết thí điểm, các điều kiện cấp phép cho đơn vị tổ chức thị trường giao dịch tài sản mã hóa đã được quy định khá chặt chẽ. Mức vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng cùng yêu cầu cao về năng lực cổ đông và hạ tầng vận hành, khiến nhóm ngân hàng và công ty chứng khoán trở thành những đại diện có khả năng đáp ứng cao.
Bộ Tài chính đang xây dựng cấp phép sàn giao dịch tài sản mã hóa , theo đó, đến nay chưa có doanh nghiệp nào chính thức đăng ký tham gia cung cấp dịch vụ liên quan. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Bộ Tài chính, đã có một số đơn vị quan tâm, trao đổi ở cấp kỹ thuật với Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước để nắm rõ yêu cầu, điều kiện, qua đó chuẩn bị cho việc nộp hồ sơ chính thức thời gian tới.
Ông Phan Đức Trung - Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) - cho biết, nhiều quốc gia không đặt nặng yêu cầu về vốn mà chú trọng hơn đến các tiêu chuẩn công nghệ, bảo hiểm và nhân sự. Ông Trung dẫn ví dụ, các sàn giao dịch quốc tế thường phải có bảo hiểm ở mức trung bình khoảng 230 triệu USD, đồng thời yêu cầu đội ngũ quản lý sở hữu chứng chỉ nghiệp vụ, đặc biệt là chứng chỉ về chống rửa tiền. Trong bối cảnh đó, vốn điều lệ không phải là tiêu chí then chốt.
Tại Việt Nam, trong giai đoạn thí điểm, các doanh nghiệp được lựa chọn cần có tiềm lực tài chính đủ lớn để đảm bảo ngay các nghĩa vụ về an toàn, bảo hiểm và quản trị rủi ro. Vì vậy, quy định vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng và cơ cấu cổ đông có sự tham gia của ngân hàng, công ty chứng khoán hoặc doanh nghiệp công nghệ là phù hợp với thực tiễn.