Thị trường xe tay ga đang ngày càng phong phú với vô vàn những mẫu xe mới ra đời mỗi năm để đáp ứng nhu cầu đi lại ngày càng đa dạng của người tiêu dùng đô thị. Tuy nhiên, không phải mẫu xe nào cũng đủ tạo được dấu ấn riêng, nhất là khi chúng xuất hiện dưới bóng của những tên tuổi quá lớn như Honda SH.
Mới đây, một cái tên đến từ Trung Quốc - QJMotor SQ16, đã thu hút sự chú ý không phải vì đột phá công nghệ hay thiết kế độc đáo, mà vì nó giống đến mức "thật không thể tin nổi" với mẫu Honda SH vốn được xem là biểu tượng của dòng xe tay ga đô thị cao cấp tại thị trường Việt.
Nhưng đằng sau vẻ ngoài sao chép ấy là một câu hỏi lớn: liệu đây có phải là một lựa chọn thông minh cho người tiêu dùng, hay chỉ là một sản phẩm ăn theo thiếu cá tính và khó đặt niềm tin?
Việc QJMotor SQ16 cố gắng chen chân vào phân khúc cao cấp với chiêu bài "nhái kiểu Nhật, giá Tàu" có thể gây được sự chú ý nhất thời, nhưng khó có thể tạo ra sức bật lâu dài.
Không khó để nhận ra QJMotor đã vay mượn gần như toàn bộ hình hài của Honda SH để tạo ra SQ16. Từ tổng thể thân xe, cụm đèn pha, dáng yên đến bánh xe 16 inch đều gợi liên tưởng mạnh mẽ tới mẫu xe tay ga Nhật Bản đã chinh phục hàng triệu người dùng tại châu Âu và châu Á.
Nói cách khác, SQ16 không chỉ "lấy cảm hứng", mà là một bản sao chép gần như tuyệt đối. Sự giống nhau đến mức có thể gây nhầm lẫn từ xa này khiến không ít người đặt câu hỏi: liệu QJMotor đang cố gắng tận dụng sự phổ biến của thương hiệu Nhật Bản để len lỏi vào phân khúc cao cấp mà không cần tự xây dựng bản sắc?
Nếu nhìn qua bảng thông số kỹ thuật, SQ16 có vẻ không hề kém cạnh Honda SH125. Động cơ của xe sản sinh công suất 14,7 mã lực, nhỉnh hơn đôi chút so với mức 13 mã lực của SH125. Mô-men xoắn đạt 12 Nm, tương đương với đối thủ Nhật Bản.
Bình xăng 7,8 lít lớn hơn một chút so với bình 7 lít của Honda, và cốp xe vẫn duy trì mức tiêu chuẩn 28 lít, đủ để chứa mũ bảo hiểm 3/4 hoặc vài vật dụng cá nhân cơ bản. Ngoài ra, SQ16 cũng được trang bị hệ thống phanh ABS hai kênh, một tính năng ngày càng phổ biến nhưng vẫn rất đáng giá ở các mẫu xe tay ga đô thị.
Người tiêu dùng ngày càng thông minh và hiểu rằng tiết kiệm chi phí ban đầu chưa chắc đã là quyết định khôn ngoan nếu sau đó phải gánh chịu chi phí bảo trì, sửa chữa, hoặc tệ hơn là sự thất vọng vì trải nghiệm xe không như mong đợi.
Tuy nhiên, điểm khiến SQ16 thực sự "nổi bật" là mức giá. Tại châu Âu, mẫu xe này được chào bán với giá khoảng 2.600 euro, tương đương gần 2.900 USD, thấp hơn gần một nửa so với mức giá 4.000 euro (khoảng 4.600 USD) của SH125 khi vừa ra mắt.
Với những người tiêu dùng nhạy cảm về giá, SQ16 có thể là một lựa chọn đầy hấp dẫn - một chiếc xe "gần như SH" nhưng chỉ với phân nửa chi phí. Song chính ở đây, những nghi ngại bắt đầu nảy sinh.
Thứ nhất, câu hỏi lớn nhất với bất kỳ mẫu xe Trung Quốc nào chính là chất lượng và độ bền. Những ai đã từng sử dụng hoặc tiếp xúc với các mẫu xe máy "tàu" trong quá khứ hẳn còn nhớ rất rõ cảm giác hụt hẫng khi chỉ sau vài tháng, động cơ bắt đầu xuống cấp, chi tiết nhựa ọp ẹp và phụ tùng nhanh chóng rỉ sét.
Dù QJMotor hiện nay đã đầu tư hơn vào dây chuyền sản xuất và đã có mối liên kết với những thương hiệu như Benelli, nhưng việc sao chép nguyên mẫu thiết kế SH mà không có dấu ấn sáng tạo nào vẫn khiến người tiêu dùng dè chừng.
Việc chỉ nhỉnh hơn về công suất vài mã lực không thể bù đắp cho sự thiếu tin cậy lâu dài, điều mà Honda đã khẳng định qua nhiều thế hệ sản phẩm.
Dù ngành công nghiệp xe máy Trung Quốc đang ngày càng trưởng thành, nhưng khi tiếp cận những thị trường có gu thẩm mỹ cao và yêu cầu khắt khe về chất lượng như Việt Nam, chỉ sao chép thôi vẫn là chưa đủ.
Không chỉ vậy, việc sử dụng vật liệu giá rẻ để giảm chi phí sản xuất luôn là bài toán quen thuộc của các nhà sản xuất Trung Quốc. Điều này khiến người tiêu dùng lo ngại về các vấn đề như độ bền của hệ thống treo, độ chắc chắn của bộ khung, hay thậm chí là chất lượng sơn và chi tiết nhựa bên ngoài.
Một chiếc xe tay ga dùng để di chuyển hằng ngày cần mang lại cảm giác an toàn và ổn định, nhất là khi phải hoạt động thường xuyên trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt hoặc đường phố gồ ghề và đây chính là điều mà SQ16 chưa có gì để chứng minh.
Ngoài ra, một yếu tố then chốt khác không thể bỏ qua là dịch vụ hậu mãi và hệ thống bảo hành. Với các thương hiệu lớn như Honda, Yamaha hay Piaggio, người dùng có thể dễ dàng tìm thấy các trung tâm bảo hành chính hãng, linh kiện thay thế và dịch vụ sửa chữa chuyên nghiệp tại hầu hết các tỉnh thành.
Trong khi đó, với một thương hiệu Trung Quốc như QJMotor (cái tên gần như hoàn toàn xa lạ đối với thị trường Việt Nam) người tiêu dùng sẽ phải đối mặt với hàng loạt bất tiện khi xe gặp trục trặc: không dễ để tìm được phụ tùng thay thế, và việc sửa xe tại các cửa hàng không chính hãng tiềm ẩn nhiều rủi ro về chất lượng cũng như sự an toàn khi vận hành.
QJMotor SQ16 là minh chứng rõ ràng cho lối tư duy “đường tắt” mà nhiều hãng xe Trung Quốc vẫn đang theo đuổi: sao chép cái tốt của người khác thay vì tự sáng tạo và đầu tư cho bản sắc riêng.
Ở một khía cạnh khác, không thể phủ nhận rằng trong tâm lý người tiêu dùng Việt Nam, xe máy không chỉ là phương tiện mà còn là một biểu tượng xã hội. Honda SH từ lâu đã vượt ra khỏi vai trò của một chiếc xe tay ga thông thường để trở thành đại diện cho sự sang trọng, thành đạt và ổn định.
Chính vì vậy, việc một mẫu xe "bản sao" (nếu xuất hiện tại thị trường Việt) với mức giá rẻ chưa chắc đã hấp dẫn được đại đa số người dùng, đặc biệt là những ai mua SH không chỉ vì tính năng mà còn vì giá trị thương hiệu.
Và dù SQ16 có giống đến đâu, nó vẫn không thể mang lại cảm giác sở hữu mà một chiếc SH thực thụ đem lại.
