Ngày 5/9 tại Tea Resort Prenn Đà Lạt, Ngân hàng TMCP Nam Á (Nam A Bank, mã HoSE: NAB) tổ chức Hội nghị quốc tế với chủ đề "Khai mở thị trường vốn xanh quốc tế - thúc đẩy phát triển bền vững và tài chính toàn diện tại Việt Nam".
Hội nghị lần này mang tầm quốc tế, quy tụ hệ sinh thái đa dạng gồm các nhà hoạch định chính sách, lãnh đạo cấp cao từ các quỹ đầu tư hàng đầu, các tổ chức tài chính phát triển (DFIs), các định chế tài chính trong và ngoài nước, hiệp hội doanh nghiệp, và đặc biệt là các doanh nghiệp đang tìm kiếm nguồn vốn xanh để chuyển đổi và phát triển.
Trong sáng nay sẽ diễn ra phiên toạ đàm đầu tiên với chủ đề
ông Trần Khải Hoàn – Thành viên HĐQT – Quyền Tổng Giám đốc NamABank
Phát biểu tại hội nghị, ông Trần Khải Hoàn – Thành viên HĐQT – Quyền Tổng Giám đốc NamABank cho biết, trên bình diện toàn cầu, tài chính xanh – tài chính toàn diện đã khẳng định vai trò động lực trong phát triển bền vững, với sự hậu thuẫn mạnh mẽ từ chính phủ các nước và các định chế quốc tế. Điều này thể hiện qua Thỏa thuận Paris và các mục tiêu phát triển bền vững. Song hành cùng đó, tài chính toàn diện đang mở ra cơ hội để mọi thành phần kinh tế – đặc biệt là Khu vực kinh tế tư nhân dễ dàng tiếp cận nguồn vốn, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Trong bối cảnh này, Việt Nam đã thể hiện mạnh mẽ cam kết đạt mục tiêu Net Zero vào năm 2050 song song với chiến lược thúc đẩy tài chính toàn diện và phát triển kinh tế tư nhân. Đây vừa là thách thức vừa là cơ hội để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn cho dòng vốn xanh toàn cầu cũng như khẳng định nhu cầu cấp thiết về một hệ sinh thái tài chính toàn diện với khu vực kinh tế tư nhân giữ vai trò chủ lực.
Ông Hoàn cho rằng, con đường phát triển bền vững là một hành trình dài, nhiều thách thức nhưng cũng đầy cơ hội. Không một quốc gia hay tổ chức nào có thể đi một mình. Chúng ta cần hợp tác, liên kết và đồng hành để biến khát vọng thành hành động, biến cam kết thành kết quả cụ thể.
Không nằm ngoài dòng chảy của xu hướng toàn cầu này, Nam A Bank nhận thức rõ vai trò của mình trong việc tiên phong thúc đẩy các giải pháp tài chính xanh. Với nền tảng quản trị minh bạch theo chuẩn mực quốc tế như: IFRS, Basel III, ESMS…, Nam A Bank cam kết trở thành ngân hàng phát triển bền vững kiểu mẫu trong Khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam, đồng hành cùng Chính phủ và cộng đồng quốc tế trong hành trình thúc đẩy phát triển bền vững và tài chính toàn diện tại Việt Nam.
Cần tới 20 tỷ USD mỗi năm để thực hiện các mục tiêu chuyển đổi xanh, dự án xanh
Ông Nguyễn Quốc Hùng - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam cho rằng phát triển thị trường tài chính xanh ở Việt Nam vẫn còn đối mặt với nhiều rào cản, rất cần được tháo gỡ tập trung ở một số nội dung sau.
Thứ nhất, đó là việc huy động nguồn lực tài chính cho mục tiêu phát thải ròng bằng 0 đến năm 2050, theo báo cáo của Ngân hàng thế giới, Việt Nam cần khoản đầu tư khoảng 6,8% GDP mỗi năm, tương đương 368 tỷ USD cho đến năm 2040. Điều này đòi hỏi phải có các cơ chế, chính sách để huy động nguồn vốn trong và ngoài nước, thúc đẩy phát triển thị trường tài chính xanh, khuyến khích dòng vốn tư nhân đầu tư vào các lĩnh vực của kinh tế xanh.
Thứ hai, từ năm 2017 đến nay thị trường tín dụng xanh, trái phiếu xanh đã có tốc độ phát triển hơn 20%/năm, cao hơn hẳn tốc độ tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế.
Ông Nguyền Quốc Hùng cho biết, hiện tỷ trọng dư nợ tín dụng xanh, trái phiếu xanh còn rất khiêm tốn so với nhu cầu vốn tới 20 tỷ USD hàng năm.
Tuy nhiên, hiện tỷ trọng dư nợ tín dụng xanh, chiếm chưa đến 4,5% tổng dư nợ và trong 5 năm qua mới có 1,16 tỷ USD trái phiếu xanh được phát hành, còn rất khiêm tốn so với nhu cầu vốn khoảng 20 tỷ USD trung bình mỗi năm để thực hiện các mục tiêu chuyển đổi xanh, dự án xanh.
Đối với thị trường tín dụng xanh, đến 30/6/2025 đã có 63 TCTD phát sinh dư nợ tín dụng xanh với dư nợ đạt trên 736 nghìn tỷ đồng, tăng 8,35% so với cuối năm 2024, chiếm tỷ trọng 4,3% tổng dư nợ toàn nền kinh tế, tập trung chủ yếu vào các ngành năng lượng tái tạo, năng lượng sạch (chiếm hơn 39%) và nông nghiệp xanh (trên 26%).
Đối với thị trường trái phiếu xanh, tính đến giữa tháng 4/2025, quy mô dư nợ của thị trường này đạt hơn 30 nghìn tỷ đồng, chiếm 2% tổng quy mô thị trường TPDN Việt Nam.
Thứ ba, đó là trong bối cảnh cả nước chuyển mình mạnh mẽ với mục tiêu phát triển nền kinh tế số, dữ liệu là công cụ hỗ trợ đắc lực cho chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, là "nguồn tài nguyên mới, một loại tài sản chiến lược" – được xác lập rõ trong Nghị quyết 57-NQ/TW.
Đại diện IFC: Cam kết 400 triệu USD tài trợ cho các dự án xanh tại Việt Nam
Ông Weichuan Xu – FIG Country Anchor, Mekong Region, Tổ chức Tài chính Quốc tế (IFC) cho biết ngày càng có nhiều quốc gia cam kết về Net Zero. Yếu tố xanh trong cho vay ngày một lớn hơn, yêu cầu thông tin cho lĩnh vực này cũng ngày càng gia tăng.
Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam đang đứng trước nhu cầu tài chính khổng lồ cho chuyển đổi xanh, đồng thời cũng mở ra cơ hội lớn.
Theo tính toán của Ngân hàng Thế giới, để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, Việt Nam cần thêm khoảng 368 tỷ USD trong giai đoạn 2022–2040, tương đương 6,8% GDP mỗi năm. Chỉ riêng trong thập kỷ tới, mỗi năm sẽ cần gần 10 tỷ USD để đáp ứng nhu cầu năng lượng và khử carbon nền kinh tế. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội kinh doanh to lớn. Rõ ràng, chỉ dựa vào Chính phủ là chưa đủ, khu vực tư nhân cần giữ vai trò chủ lực.
Theo ông, Chính phủ Việt Nam đã có những bước đi rõ rệt với Đề án phát triển ngân hàng xanh, Chương trình hành động ngành ngân hàng cho Chiến lược tăng trưởng xanh, và đặc biệt là Quyết định 21/2025/QĐ-TTg ban hành bộ tiêu chí phân loại xanh.
Ông Xu khẳng định, IFC đồng hành cùng Việt Nam bằng mô hình kết hợp đầu tư và tư vấn. Cụ thể, IFC đã cam kết hơn 2,8 tỷ USD cho khu vực tài chính, trong đó có 400 triệu USD tài trợ cho các dự án xanh. IFC cũng hỗ trợ xây dựng lộ trình ESG, phát triển sản phẩm tài chính mới như trái phiếu xanh, xã hội, bền vững, và nâng cao quản trị rủi ro môi trường – xã hội.
Mô hình ngân hàng số trong chuyển đổi xanh
Tại hội nghị, ông Lê Tâm – Tổng giám đốc IDG Việt Nam – đã có phần trình bày về "Mô hình chuyển đổi xanh quốc tế và bài học cho các ngân hàng thương mại Việt Nam".
Ông cho biết, nhiều quốc gia đã triển khai thành công các mô hình phát triển bền vững, trong đó nổi bật là chiến lược tam giác Water – Hydrogen – Carbon. Theo đó, nước được coi là nguồn lực cốt lõi để đảm bảo an ninh năng lượng và sản xuất hydro sạch; hydrogen được ứng dụng trong giao thông và công nghiệp để xây dựng nền kinh tế năng lượng sạch; còn carbon dioxide được thu giữ từ các hoạt động công nghiệp, tái chế thành nhiên liệu tổng hợp hoặc lưu trữ dưới lòng đất nhằm giảm thiểu tác động đến môi trường.
Ông Tâm cũng nhắc đến một mô hình ngân hàng số tại Anh (Starling Bank) – nơi mà ngân hàng vận hành hoàn toàn không chi nhánh, không phòng giao dịch, không ATM, tất cả dịch vụ đều cung cấp qua ứng dụng di động, thoại hoặc email. Mô hình "branchless, paperless" này được định vị với ba giá trị: công nghệ nhanh, dịch vụ công bằng và minh bạch. Khách hàng có thể trải nghiệm mọi dịch vụ "all-in-one" từ mở tài khoản, chuyển tiền, đến quản lý tài chính ngay trên điện thoại. Ngân hàng này cũng đã khẳng định cam kết Net Zero ngay từ năm 2021, trung hoà phát thải hàng năm, giảm 1/3 khí thải đến 2030, đạt Net Zero vào năm 2050.
PHẦN THẢO LUẬN
Toàn cảnh phiên thảo luận
Quản trị ESG phải bắt đầu từ cấp lãnh đạo cao nhất
Ông Sathish Dhanapal – Giám đốc toàn cần về tài chính khí hậu, bộ phận tài chính khí hậu responsAbility Investments AG cho rằng, nếu như trước đây, ESG chỉ được xem như một khẩu hiệu, nhưng hiện nay đã trở thành thực tiễn. Các ngân hàng ngày càng quan tâm đến tính minh bạch, và điều này đòi hỏi sự thay đổi ngay từ bên trong.
Vị chuyên gia cho rằng, quản trị ESG phải bắt đầu từ cấp lãnh đạo cao nhất, với cam kết rõ ràng, rồi mới lan tỏa xuống các bộ phận phía dưới. Đội ngũ nhân sự cần hiểu rằng ESG không phải là hình thức, mà là một công việc nghiêm túc gắn liền với chiến lược phát triển.
Quan trọng hơn, quy trình và hệ thống thực thi phải được xây dựng chặt chẽ, vì đây chính là nền tảng để ESG đi vào vận hành hiệu quả.
Ông Võ Hoàng Hải - Phó Tổng Giám đốc Nam A Bank: Ngân hàng là cấu nối nguồn vốn xanh cho doanh nghiệp
Tài chính xanh không giống như một khoản vay truyền thống, mà đòi hỏi quy trình lựa chọn và sàng lọc chặt chẽ, cùng với khung đánh giá rủi ro minh bạch.
Trong quá trình thực hiện, Nam Á đã rút ra 3 bài học quan trọng:
Thứ nhất, việc áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế không nên máy móc. Cần có sự điều chỉnh linh hoạt để phù hợp với bối cảnh địa phương. Khi áp dụng tại Việt Nam, cần được điều chỉnh để phù hợp hơn với thực tiễn sản xuất.
Thứ hai, nguồn nhân lực là yếu tố cốt lõi. Chúng ta phải xây dựng đội ngũ có năng lực nội tại mạnh mẽ, được trang bị đầy đủ kiến thức, kinh nghiệm và công cụ để triển khai các dự án xanh.
Bên cạnh đó, muốn tối ưu hóa nguồn vốn xanh, cần nâng cao nhận thức của khách hàng. Họ phải hiểu rằng chuyển đổi xanh không phải là khoản đầu tư ngắn hạn "hôm nay làm – ngày mai có kết quả", mà là một hành trình lâu dài, đòi hỏi sự kiên trì.
Ông Võ Hoàng Hải - Phó Tổng Giám đốc Nam A Bank (thứ hai phải sang) nêu 3 bài học quan trọng mà ngân hàng rút ra được khi thúc đẩy tài chính xanh
Khi thu hút được nguồn vốn xanh, Nam A Bank không chỉ cấp vốn mà còn cung cấp hỗ trợ kỹ thuật, giúp khách hàng tái cấu trúc, đồng thời đóng vai trò cầu nối để họ tiếp cận nguồn vốn quốc tế. "Chúng tôi cũng mở rộng mạng lưới kết nối, đồng hành để khách hàng kiên định theo đuổi chặng đường phát triển bền vững", ông Hải nói.
Ông Dhruv Malhotra - Phó Chủ tịch BlueOrchard nhận định, các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) hiện vẫn còn đối mặt với khoảng trống lớn trong tiếp cận hỗ trợ. Đây là nhóm dễ bị tổn thương trước thiên tai và biến đổi khí hậu, nên cần có những cơ chế bảo hiểm phù hợp ở nhiều cấp độ.
Ông gợi ý, cần xây dựng các định chế trung gian để lấp đầy khoảng trống này, giúp SMEs có thể tiếp cận các công cụ bảo vệ và nguồn lực cần thiết nhằm duy trì hoạt động bền vững.
Trung tâm tài chính quốc tế mở ra tương lai mới
Phó giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Hữu Huân - Thành viên Tổ tư vấn thành lập Trung tâm Tài chính quốc tế TP. Hồ Chí Minh cho rằng, Trung tâm Tài chính Quốc tế (IFC) sẽ đóng vai trò then chốt trong việc thu hút nguồn vốn xanh. Mỗi năm, chúng ta cần một lượng vốn rất lớn để thực hiện quá trình chuyển đổi xanh. Nếu chưa có một trung tâm tài chính quốc tế, các ngân hàng buộc phải đi tìm các quỹ ủy thác để xin vốn tài trợ lại cho các dự án, đòi hỏi nhiều chi phí và nguồn lực.
Khi IFC ra đời, đây sẽ trở thành một hub kết nối để các quỹ đầu tư, đặc biệt là quỹ tài chính xanh, biết đến Việt Nam. Chúng ta sẽ có một danh mục đầu tư rõ ràng, giúp các quỹ không mất quá nhiều thời gian tìm kiếm.
Khi thị trường hình thành và khung pháp lý được thiết lập, tính minh bạch sẽ được nâng cao. Đây chính là yếu tố quan trọng để các quỹ đầu tư yên tâm giải ngân mạnh mẽ hơn.
Hiện nay, Chính phủ cũng rất quan tâm đến việc xây dựng hệ thống luật lệ đơn giản, minh bạch trong IFC, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài tiếp cận. Khi những rào cản này được tháo gỡ, IFC chắc chắn sẽ giữ vai trò quan trọng trong việc thu hút nguồn vốn xanh cho Việt Nam.
Xem trực tiếp chương trình TẠI ĐÂY
