Bộ trưởng Bộ Tài chính vừa ban hành Quyết định về Kế hoạch triển khai Quyết định số 2014/QĐ-TTg ngày 12/9/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam.
Theo đó, nhóm nhiệm vụ, giải pháp thực hiện mục tiêu dài hạn gồm 10 nội dung đáng chú ý. Trong đó nhà đầu tư đang quan tâm tới hoạt động nghiên cứu, áp dụng có lộ trình cho phép vay và cho vay chứng khoán, bán khống có kiểm soát thông qua cơ chế giao dịch chứng khoán chờ về, giao dịch trong ngày với thời hạn hoàn thành là trong giai đoạn 2026-2028.
Bán khống (short selling) là nghiệp vụ cho phép nhà đầu tư bán ra một loại cổ phiếu mà họ chưa sở hữu, thông qua việc mượn chứng khoán từ công ty chứng khoán hoặc một bên cho vay. Mục tiêu của hoạt động này là hưởng lợi từ kỳ vọng giá cổ phiếu sẽ giảm trong tương lai: nhà đầu tư bán cổ phiếu ở mức giá hiện tại cao, sau đó mua lại cùng loại cổ phiếu ở mức giá thấp hơn để hoàn trả và thu phần chênh lệch.
Hiện Việt Nam chưa cho phép áp dụng hình thức giao dịch bán khống trên thị trường chứng khoán cơ sở và chỉ áp dụng trên thị trường chứng khoán phái sinh dựa vào phương thức giao dịch hai chiều.
Bên cạnh đó, UBCKNN cùng Vụ Pháp chế và Cục Đầu tư nước ngoài cũng được giao phối hợp rà soát quy định pháp luật về Cục Đầu tư nước tỷ lệ sở hữu nước ngoài để tăng tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa và đưa ra khỏi danh mục những ngành nghề không cần thiết hạn chế về tỷ lệ sở hữu nước ngoài. UB cũng sẽ phối hợp hoàn thiện cơ cếê, chính sách và quy định pháp luật trong quản lý giám sát, đảm bảo an ninh, an toàn cho thị trường chứng khoán, hệ thống tài chính; phát triển, đa dạng hóa, cơ cấu lại cơ sở nhà đầu tư, đảm bảo thị trường chứng khoán phát triển cân bằng, ổn định.
VSDC được giao phát triển hạ tầng thanh toán, bù trừ tiên tiến đáp ứng cơ chế thanh toán giao dịch không yêu cầu ký quỹ 100%, cơ chế Đối tác bù trừ trung tâm (СCP).
Gần hơn, nhóm nhiệm vụ, giải pháp thực hiện mục tiêu ngắn hạn bao gồm 6 nội dung quan trọng.
Thứ nhất, UBCKNN được giao là đơn vị chủ trì việc giải quyết vấn đề "Yêu cầu ứng trước tiền mua chứng khoán" nhẳm tháo gỡ rào cản yêu cầu ký quỹ trước khi giao dịch trong thời gian chưa triển khai cơ sở Đối tác Bù trừ Trung tâm (CCP) cho thị trường chứng khoán cơ sở Việt Nam.
Thứ hai, UBCKNN được giao là đơn vị chủ trì việc minh bạch thông tin về tỷ lệ sở hữu nước ngoài tối đa trong các lĩnh vực, tạo điều kiện tiếp cận thông tin bình đẳng cho các nhà đầu tư nước ngoài.
Thứ ba, Tổng Công ty Lưu ký và bù trừ chứng khoán Việt Nam tập trung tăng cường hệ thống thông tin giữa ngân hàng lưu ký và công ty chứng khoán phục vụ cho hoạt động giao dịch chứng khoán của nhà đầu tư (STP).
Thứ tư, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam, Cục Quản lý giá và UBCKNN được giao triển khai cơ chể tài khoản giao dịch tổng (OTA).
Thứ năm, Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam cần tập trung tăng cường năng lực hệ thống giao dịch, thanh toán đáp ứng khối lượng giao dịch lớn.
Thứ sáu, UBCKNN được giao chủ trì việc tăng cường năng lực quản lý |giám sát cho cơ quan quản lý thị trường chứng khoán về nhân sự, nâng cấp hệ thống công nghệ thông tin phục vụ |quản lý giám sát. Đẩy mạnh phối hợp trong nội ngành chứng khoán và phối hợp liên ngành giữa Bộ Tài chính, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam và Bộ Công an trong giám sát hoạt động trên thị trường chứng khoán để hỗ trợ tốt hơn công tác quản lý của mỗi ngành, nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, ngăn chặn tội phạm, đảm bảo an ninh, an toàn hệ thống.
