Ngày 21/12, Thủ tướng Phạm Minh Chính tham dự và phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026 của Bộ Xây dựng.
Báo cáo tại hội nghị, Bộ Xây dựng cho biết năm 2025, Bộ đã quán triệt và triển khai nghiêm phương châm điều hành của Chính phủ, bám sát thực tiễn, chủ động và quyết liệt ngay từ những ngày đầu của năm.
Về thể chế, Bộ Xây dựng đã tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua 4 luật, 2 nghị quyết, trong đó có cơ chế, chính sách đặc thù cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, mạng lưới đường sắt đô thị tại TP Hà Nội, TP.HCM; phát triển nhà ở xã hội; trình Chính phủ đã ban hành 15 nghị định, 1 nghị quyết.
Về quy hoạch đồng bộ, trên cơ sở lần đầu tiên tham mưu trình Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Bộ Xây dựng tiếp tục tham mưu điều chỉnh quy hoạch mạng lưới đường bộ, đường sắt, hàng không, hàng hải, thủy nội địa, quy hoạch vùng, tỉnh bảo đảm thống nhất, đồng bộ, liên thông.
Hạ tầng đột phá, từ hạ tầng giao thông, hạ tầng số, hạ tầng năng lượng đến hạ tầng giáo dục, y tế, thể thao, văn hóa, an sinh xã hội, hạ tầng phục vụ APEC 2027… tạo động lực tăng trưởng, góp phần thay đổi diện mạo đất nước, kiến tạo không gian phát triển cả ở đô thị và nông thôn.
Một số kết quả cụ thể là việc thông xe toàn tuyến cao tốc Bắc - Nam từ Cao Bằng đến Cà Mau, có gần 3.200 km cao tốc tuyến chính, 325 km nút giao, đường dẫn (nhiệm kỳ 2021-2025 đã hoàn thành hơn 2.000 km cao tốc, gấp hơn 2 lần của 20 năm trước cộng lại, khoảng 1.000 km cao tốc), cùng hơn 1.700 km đường ven biển.
Cùng với đó, năm 2025 đã đón các chuyến bay đầu tiên tại sân bay Long Thành, nâng cấp các cảng hàng không lớn, khai thác các cảng biển lớn. Hoàn thành các công trình năng lượng trọng điểm. Chuẩn bị xây dựng các dự án đường sắt đô thị, đường sắt kết nối quốc tế, đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam…
Trong năm 2025, Bộ Xây dựng đã chủ trì và tham gia tổ chức thành công 3 lễ khởi công, khánh thành, thông xe kỹ thuật 564 công trình, dự án lớn, trọng điểm quốc gia với tổng số vốn hơn 5,1 triệu tỷ đồng.
Cả nước đã hoàn thành hơn 102.000 căn nhà ở xã hội trong năm 2025, tạo nền tảng hoàn thành 1 triệu căn nhà ở xã hội sớm hơn 2 năm (2028).
Thủ tướng Phạm Minh Chính đánh giá cao Bộ Xây dựng đã thẳng thắn nhìn nhận và chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, nguyên nhân, như công tác quy hoạch, phát triển hạ tầng giao thông còn chưa theo kịp tình hình thực tế, nhất là đòi hỏi cao trong tương lai.
Bên cạnh đó, tiến độ giải ngân đầu năm tại một số dự án còn chậm; công tác giải phóng mặt bằng tại nhiều dự án chưa đáp ứng yêu cầu; thị trường bất động sản tiềm ẩn rủi ro, hệ thống thông tin, dữ liệu về thị trường bất động sản còn bất cập…
Thủ tướng nhấn mạnh thêm 3 việc quan trọng với Bộ Xây dựng thời gian tới. Cụ thể, trong tháng 12 này, Bộ Xây dựng cần rà soát lại các quy chuẩn, tiêu chuẩn, điều kiện đường sắt tốc độ cao để lựa chọn công nghệ, tiến hành lựa chọn phương thức đầu tư trong tháng 1/2026.
Tiếp theo, Bộ cần khẩn trương thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản và quyền sử dụng đất do Nhà nước quản lý để thúc đẩy thị trường phát triển thị trường công khai, minh bạch, bền vững.
Cùng với đó, Thủ tướng yêu cầu Bộ Xây dựng vào cuộc giám sát, kiểm toán các công trình, dự án ngay từ đầu để triển khai các dự án thần tốc, táo bạo hơn nữa, tránh tình trạng "đội giá", tránh khuyết điểm nhỏ tích tụ thành sai phạm lớn, tránh để xảy ra tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng mức đầu tư sơ bộ là khoảng 1,7 triệu tỷ đồng (tương đương khoảng hơn 67 tỷ USD).
Ngày 14/5/2025, VinSpeed chính thức nộp hồ sơ đăng ký đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam với tổng vốn khoảng 1,5 triệu tỷ đồng (61,35 tỷ USD), trong đó doanh nghiệp cam kết tự thu xếp 20% vốn, tương đương 12,27 tỷ USD (không gồm chi phí giải phóng mặt bằng), phần còn lại đề nghị Nhà nước cho vay 49 tỷ USD, lãi suất 0% trong 30 năm. Về tiến độ, so với thời gian 10 năm nếu Nhà nước tự thực hiện, VinSpeed cam kết hoàn thành trong 5 năm.
