Từ ngày 1/1/2026 nhiều chính sách sẽ chính thức có hiệu lực, "thẩm thấu" vào cuộc sống và ảnh hưởng trực tiếp tới người dân. Dưới đây là những chính sách nổi bật sẽ có hiệu lực ngay từ ngày đầu tiên của năm 2026.
Nhóm chính sách về tiền lương
Tăng lương tối thiểu vùng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động
Nghị định 293/2025/NĐ-CP được ban hành quy định mức lương tối thiểu đối với người lao động làm việc theo hợp đồng, áp dụng từ ngày 1/1/2026.
Theo đó, mức lương tối thiểu tháng và giờ của bốn vùng được điều chỉnh tăng so với hiện hành như sau:
Vùng I: 5.310.000 đồng/tháng và 25.500 đồng/giờ (tăng 350.000 đồng so với mức cũ).
Vùng II: 4.730.000 đồng/tháng và 22.700 đồng/giờ (tăng 320.000 đồng).
Vùng III: 4.140.000 đồng/tháng và 20.000 đồng/giờ (tăng 280.000 đồng).
Vùng IV : 3.700.000 đồng/tháng và 17.800 đồng/giờ (tăng 250.000 đồng).
Đối tượng áp dụng gồm tất cả người lao động làm việc theo hợp đồng và người sử dụng lao động theo Bộ luật Lao động, bao gồm doanh nghiệp, cơ quan, tổ chức, hợp tác xã, hộ gia đình và cá nhân có thuê mướn lao động.
Nhà giáo được xếp lương cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp
Luật Nhà giáo 2025 được Quốc hội thông qua đã khẳng định vị thế và vai trò của nhà giáo, đánh dấu bước ngoặt quan trọng trong việc ban hành luật chuyên ngành dành cho người làm nghề giáo viên. Luật vừa tôn vinh nhà giáo vừa tạo ra những chính sách hỗ trợ và đãi ngộ nổi bật dành cho giáo viên.
Trong đó, điểm nổi bật là về chế độ lương và phụ cấp của nhà giáo được quy định cụ thể tại Điều 23 Luật Nhà giáo 2025. Theo đó, sẽ có 3 điểm nổi bật về lương giáo viên sau đây:
Điều 23: Tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo
1. Tiền lương và phụ cấp đối với nhà giáo ở cơ sở giáo dục công lập được quy định như sau:
a) Lương của nhà giáo được xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp;
b) Phụ cấp ưu đãi nghề và phụ cấp khác theo tính chất công việc, theo vùng theo quy định của pháp luật;
c) Nhà giáo cấp học mầm non; nhà giáo công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt; nhà giáo thực hiện giáo dục hòa nhập; nhà giáo ở một số ngành, nghề đặc thù được hưởng chế độ tiền lương và phụ cấp cao hơn so với nhà giáo làm việc trong điều kiện bình thường.
2. Tiền lương của nhà giáo trong cơ sở giáo dục ngoài công lập thực hiện theo quy định của pháp luật về lao động.
3. Nhà giáo công tác ở ngành, nghề có chế độ đặc thù thì được hưởng chế độ đặc thù theo quy định của pháp luật và chỉ được hưởng ở một mức cao nhất nếu chính sách đó trùng với chính sách dành cho nhà giáo.
4. Chính phủ quy định chi tiết Điều này.
Thứ nhất, đổi mới mạnh mẽ cơ chế, chính sách phát hiện, tuyển dụng, sử dụng, bồi dưỡng, đãi ngộ và trọng dụng nhân tài làm việc trong ngành Giáo dục; thực hiện chủ trương lương của nhà giáo được ưu tiên xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp và có thêm phụ cấp tuỳ theo tính chất công việc, theo vùng.
Thứ hai, nhà giáo cấp học mầm non; nhà giáo công tác ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi, biên giới, hải đảo và vùng có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn; nhà giáo dạy trường chuyên biệt; nhà giáo thực hiện giáo dục hòa nhập; nhà giáo ở một số ngành, nghề đặc thù được hưởng chế độ tiền lương và phụ cấp cao hơn so với nhà giáo làm việc trong điều kiện bình thường;
Thứ ba, đối với Giáo viên ngoài công lập được tăng lương tối thiểu vùng theo Nghị định 293/2025/NĐ-CP.
Nhóm chính sách về thuế
Hàng chục triệu người được giảm thuế thu nhập cá nhân
Luật Thuế thu nhập cá nhân sửa đổi được Quốc hội thông qua ngày 10/12/2025 sẽ có hiệu lực từ ngày 1/7/2026, đánh dấu bước điều chỉnh quan trọng trong chính sách thuế, qua đó giúp giảm gánh nặng cho hàng chục triệu người có thu nhập từ tiền lương, tiền công.
Đáng chú ý, Luật sửa đổi cũng quy định các nội dung liên quan đến thu nhập từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú sẽ được áp dụng ngay từ kỳ tính thuế năm 2026, tức là từ ngày 1/1/2026.
Thu nhập 17 triệu đồng/ tháng chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân
Một trong những điểm đáng chú ý nhất của Luật sửa đổi này là việc nâng mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế và người phụ thuộc.
Cụ thể, theo quy định mới, mức giảm trừ đối với người nộp thuế tăng từ 11 triệu đồng lên 15,5 triệu đồng/tháng , tương đương 186 triệu đồng/năm và mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc tăng từ 4 triệu đồng lên 6,2 triệu đồng/tháng.
Với mức giảm trừ gia cảnh mới, cá nhân không có người phụ thuộc có thu nhập 17 triệu đồng/tháng (sau khi trừ các khoản bảo hiểm bắt buộc) sẽ được miễn thuế thu nhập cá nhân kể từ năm 2026.
Bên cạnh đó, Luật Thuế Thu nhập cá nhân sửa đổi cũng mở rộng các khoản được giảm trừ, bao gồm các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo và các khoản chi cho y tế, giáo dục - đào tạo của người nộp thuế và người phụ thuộc.
Các khoản chi này phải đáp ứng đầy đủ điều kiện về hóa đơn, chứng từ theo quy định và không được chi trả từ các nguồn khác.
Thu gọn biểu thuế lũy tiến, nới rộng khoảng cách giữa các bậc thuế
Một điểm thay đổi đáng chú ý khác là việc thu gọn biểu thuế lũy tiến từng phần từ 7 bậc xuống còn 5 bậc, đồng thời nới rộng khoảng cách giữa các bậc thuế.
Theo đó, các mức thuế suất lần lượt là 5%, 10%, 20%, 30% và 35%. Mức thuế suất 5% áp dụng cho thu nhập tính thuế đến 10 triệu đồng/tháng. Mức cao nhất 35% áp dụng cho phần thu nhập vượt 100 triệu đồng/tháng.
Biểu thuế mới được đánh giá là giúp tất cả cá nhân đang nộp thuế theo các bậc hiện hành đều được giảm nghĩa vụ thuế.
Tăng thuế tiêu thụ đặc biệt với rượu, bia
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2025 được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9, khóa XV ngày 14/6/2025 và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/01/2026.
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2025 được ban hành nhằm mục đích nhằm khắc phục các vướng mắc phát sinh trong quá trình thực hiện Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt thời gian qua; tháo gỡ bất cập, chồng chéo, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ với pháp luật có liên quan.
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2025 là một bước tiến mạnh mẽ nhằm điều tiết tiêu dùng các mặt hàng có hại cho sức khỏe, bảo vệ cộng đồng như: giảm hút thuốc, uống bia/rượu, tiêu thụ đường…
Tăng cường chống buôn lậu, hàng giả hàng nhái; khuyến khích phát triển nhóm ngành xanh – sạch, bảo vệ môi trường, tăng thu ngân sách nhà nước.
Bên cạnh đó, Luật cũng thúc đẩy cải cách quản lý thuế theo hướng đơn giản, rõ ràng, công khai, tạo môi trường thuận lợi cho người nộp thuế tuân thủ pháp luật về thuế, tự giác nộp đúng, đủ, kịp thời tiền thuế vào ngân sách nhà nước.
Luật thuế tiêu thụ đặc biệt 2025 có những điểm mới cơ bản sau:
- Điều chỉnh đối tượng chịu thuế;
- Điều chỉnh đối tượng không chịu thuế;
- Bổ sung thêm căn cứ và phương pháp tính thuế tuyệt đối;
- Tăng thuế suất đối với rượu theo lộ trình;
- Tăng thuế suất đối với bia theo lộ trình;
- Bổ sung thuế suất đối với nước giải khát;
- Điều chỉnh trường hợp được hoàn thuế, khấu trừ thuế.
Trong đó, tại Điều 8 Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt 2025 đã có quy định cụ thể về biểu Thuế tiêu thụ đặc biệt chính thức áp dụng từ 01/01/2026 đối với hàng hóa, dịch vụ như:
Đối với mặt hàng thuốc lá : Giữ nguyên mức thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm hiện hành (75%) và bổ sung mức thuế tuyệt đối theo lộ trình 5 năm từ 2027-2031.
Đối với mặt hàng rượu, bia : Tăng thuế suất thuế tỷ lệ phần trăm theo lộ trình 5%/năm trong 5 năm từ năm 2027-2031.
Đối với nước giải khát theo Tiêu chuẩn quốc gia (TCVN) có hàm lượng đường trên 5g/100ml : Áp dụng mức thuế suất 8% (từ năm 2027) và 10% (từ năm 2028).
Chính sách về đất đai và nhà ở
Áp dụng bảng giá đất mới: Xóa bỏ cơ chế hai giá, "xây" bảng giá đất đến từng thửa
Theo quy định của Luật Đất đai 2024, hệ thống bảng giá đất cũ theo Luật Đất đai 2013 sẽ chính thức hết hiệu lực vào ngày 31/12/2025.
Từ năm 2026, cơ chế định giá đất mới sẽ được vận hành với những thay đổi căn bản về phương thức xây dựng và cập nhật dữ liệu.
Bảng giá đất mới tiệm cận thị trường
Điểm quan trọng nhất là bảng giá đất sẽ được xây dựng và cập nhật hàng năm, thay vì định kỳ 5 năm như trước đây.
Theo đó, giá đất sẽ được xác định chi tiết đến từng vị trí và từng thửa đất dựa trên nguyên tắc thị trường. Cách tiếp cận này nhằm khắc phục tình trạng chênh lệch giữa giá Nhà nước và giá thực tế, đồng thời xóa bỏ cơ chế "hai giá" đã tồn tại nhiều năm.
"Xây" bảng giá đất đến từng thửa và thực hiện định kỳ hằng năm
Cụ thể, Theo khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024 và khoản 2 Điều 8 Nghị định 151/2025/NĐ-CP thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dựng quyết định bảng giá đất lần đầu để công bố và áp dụng từ ngày 01/01/2026. Cụ thể là:
- Hằng năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 01 tháng 01 của năm tiếp theo.
- Trường hợp cần thiết phải điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất trong năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định.
- Cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức việc xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất.
Trong quá trình thực hiện, cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh được thuê tổ chức tư vấn xác định giá đất để xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất.
- Theo đó, bảng giá đất được xây dựng theo khu vực, vị trí. Đối với khu vực có bản đồ địa chính số và cơ sở dữ liệu giá đất thì xây dựng bảng giá đất đến từng thửa đất trên cơ sở vùng giá trị, thửa đất chuẩn.
