Tỷ phú Phạm Nhật Vượng và phu nhân tại lễ trao giải VinFuture 2024, tối 6/12/2024. Ảnh: NK
Đó là ghi nhận số lượng đối tác đề cử chính thức tăng kỷ lục trong mùa giải thứ 5 (VinFuture 2025).
Mới đây, giải thưởng Khoa học công nghệ toàn cầu VinFuture đã chính thức khép lại vòng đề cử cho mùa giải thứ 5, với 1.705 hồ sơ đến từ khắp nơi trên thế giới. Đặc biệt, số lượng đối tác đề cử chính thức của Giải thưởng VinFuture 2025 đã tăng trưởng vượt bậc, đạt 14.772 đối tác, tăng tới hơn 12 lần so với con số 1.200 của mùa đầu tiên. Đây là kỷ lục ấn tượng đối với một giải thưởng do người Việt sáng lập vừa bước sang mùa thứ 5.
Theo đó, mùa giải VinFuture 2025 không chỉ bứt phá mạnh mẽ về số lượng đề cử mà còn có sự tham gia ngày càng sâu rộng của cộng đồng khoa học quốc tế uy tín. Trong đó, số đối tác đề cử tăng hơn 60% so với năm 2024, chủ yếu là nhà khoa học đến từ châu Mỹ (chiếm 31%), tiếp đến là châu Âu (28,6%), châu Á (26,8%), châu Phi (7,1%) và châu Đại Dương (6,5%).
Đáng chú ý, gần 50% (7.240) trong số 14.772 đối tác đề cử năm nay là chuyên gia đến từ các trường đại học và viện nghiên cứu hàng đầu thế giới, chẳng hạn như ĐH Harvard, Viện Công nghệ Massachusetts, ĐH Stanford (Mỹ), ĐH Cambridge, ĐH Oxford (Vương quốc Anh), ĐH Melbourne (Úc), Đại học Toronto (Canada), ĐH Quốc gia Singapore (Singapore)… Đặc biệt, có 1.395 đối tác đề cử (tương đương với 9,4%) là các nhà khoa học thuộc Top 2% các nhà nghiên cứu được trích dẫn nhiều nhất trên thế giới *theo xếp hạng của các chuyên gia Đại học Stanford).
Thủ tướng trao Giải thưởng chính VinFuture 2024
Các đề cử trong mùa giải VinFuture năm nay tiếp tục trải rộng trên nhiều lĩnh vực thiết yếu của đời sống và phát triển bền vững toàn cầu, bao gồm: Y học và chăm sóc sức khỏe (chiếm 36,7%); năng lượng, giao thông vận tải và xây dựng (17,8%); môi trường và trái đất (17,8%); nông nghiệp và thực phẩm (11,3%). Đây đều là những lĩnh vực then chốt, phản ánh xu thế phát triển khoa học công nghệ của nhân loại, cũng như đang thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng quốc tế.
Các đối tác đề cử đóng vai trò quan trọng trong việc tìm kiếm và giới thiệu những công trình khoa học xứng đáng cho VinFuture. Đó là các công trình tạo ra những tác động tích cực đối với cuộc sống nhân loại, đồng thời góp phần lan tỏa thông tin về Giải thưởng VinFuture đến cộng đồng khoa học quốc tế. Các đối tác đề cử làm việc trên cơ sở tự nguyện. Họ được thuyết phục bởi sứ mệnh cao cả và tính độc đáo của Giải thưởng VinFuture.
Một trong những minh chứng tiêu biểu về việc chủ nhân của Giải thưởng VinFuture từng được các đối tác đề cử là vào năm 2024. Khi đó, từ đề cử của GS Monica Lam, chuyên gia khoa học máy tính hàng đầu tại Đại học Stanford (Mỹ), ông Jensen Huang, CEO kiêm người đồng sáng lập Nvidia, đã được vinh danh tại Giải thưởng Chính VinFuture nhờ những đóng góp từ ngành công nghiệp để thúc đẩy sự tiến bộ của học sâu.
GS Geoffrey Hinton, đồng chủ nhân của giải thưởng Chính VinFuture 2024 và Nobel Vật lý 2024, nhận định rằng: "Tôi nghĩ việc trao giải cho ông Jensen Huang là minh chứng rõ ràng cho thấy VinFuture có tính linh hoạt cao hơn và không bị giới hạn bởi phạm vi hạng mục như Giải Nobel".
"Là giải thưởng trẻ có thể chính là lợi thế giúp VinFuture dễ dàng thích ứng với đổi mới và xu hướng mới nhất, có cách tiếp cận mới mẻ. Thực sự rất đáng khen ngợi khi VinFuture có thể tận dụng thế mạnh này để vinh danh những nhà khoa học xứng đáng. Tại Nobel, rất khó để các Hội đồng trao giải cho ông Jensen Huang, bởi vì từ trước đến nay, họ không có hạng mục Nobel dành riêng cho lĩnh vực này", GS Geoffrey Hinton lý giải.
GS Geoffrey Hinton lập cú đúp đáng ngưỡng mộ khi là đồng chủ nhân của Giải thưởng Chính VinFuture 2024 và Giải Nobel Vật lý 2024. Ảnh: Reuters
TS Lê Thái Hà, Giám đốc Điều hành Quỹ VinFuture chia sẻ: "Hành trình 5 năm với sứ mệnh "Khoa học phụng sự nhân loại" đã đưa VinFuture trở thành điểm hội tụ của trí tuệ toàn cầu cùng khao khát kiến tạo tương lai tốt đẹp hơn cho thế giới".
Theo TS Lê Thái Hà, chính sự tăng trưởng vượt bậc về số lượng đối tác đề cử cùng chất lượng ngày càng cao của các công trình được đề cử qua từng năm không chỉ minh chứng cho niềm tin ngày càng vững chắc của cộng đồng khoa học quốc tế đối với Giải thưởng mà còn phản ánh nhu cầu cấp thiết về những giải pháp khoa học – công nghệ đột phá nhằm xây dựng một thế giới nơi con người phát triển hài hòa với môi trường bền vững.
Theo kế hoạch, vòng Sơ khảo Giải thưởng VinFuture năm 2025 sẽ diễn ra từ cuối tháng 5 đến cuối tháng 8, để xem xét kỹ lưỡng và tuyển chọn ra những công trình xứng đáng nhất để tiến vào vòng xét giải cuối cùng. Hội đồng Sơ khảo bao gồm 10 thành viên sẽ đánh giá các đề cử dựa trên quy trình xét duyệt nghiêm ngặt và các chuẩn mực quốc tế cao nhất, nhằm đảm bảo tính khoa học, công bằng và minh bạch. Các tiêu chí đánh giá cốt lõi bao gồm mức độ tiến bộ về khoa học công nghệ, tác động tích cực đối với cuộc sống của con người, quy mô và tính bền vững của dự án.
Tổng giá trị giải thưởng của VinFuture là 4,5 triệu USD, tương đương gần 117 tỷ đồng.
Nhiều chủ nhân giải thưởng VinFuture liên tiếp lập "cú đúp" giải thưởng
Trên thực tế, sau 5 năm hoạt động, Giải thưởng VinFuture đã nhanh chóng khẳng định tầm vóc và uy tín trên trường quốc tế, khi nhiều Chủ nhân Giải thưởng liên tiếp được vinh danh bởi các giải thưởng danh giá toàn cầu.
Điển hình là các nhà khoa học như TS Katalin Karikó, GS Drew Weissman (Giải thưởng Chính VinFuture 2021, Giải Nobel Y học 2023), TS Demis Hassabis, TS John Jumper (Giải Đặc biệt VinFuture 2022, Giải Nobel Hóa học 2024), GS Geoffrey Hinton (Giải thưởng Chính VinFuture 2024, Giải Nobel Vật lý 2024), GS Yoshua Bengio, GS. Yann LeCun, GS Geoffrey Hinton, ông Jensen Huang và GS Fei-Fei Li (Giải thưởng Chính VinFuture 2024, Giải thưởng Nữ hoàng Elizabeth 2025), GS Daniel Joshua Drucker, GS Joel Francis Habener, GS. Jens Juul Holst, PGS Svetlana Mojsov (Giải Đặc biệt VinFuture 2023, Giải thưởng Breakthrough 2025).
